Dodatkowe wynagrodzenie roczne 2025 w budżetówce – kto dostanie "trzynastkę"?

Nie każdemu przysługuje ekstra kasa, ale dla tysięcy pracowników budżetówki to spory zastrzyk finansowy. Ustawa właśnie wchodzi w życie, a Ty możesz być jednym z tych, którym przysługuje 8,5% ekstra wynagrodzenia. Ale uwaga – są warunki, wyjątki i daty, o których warto pamiętać. Bonus nie trafi do każdego z automatu, a diabeł, jak zawsze, tkwi w szczegółach. Tekst, który właśnie czytasz, powstał na podstawie oficjalnego dokumentu Warszawa, dnia 28 kwietnia 2025 r., Poz. 560 – Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 23 kwietnia 2025 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej. Sprawdź, kto zyska najwięcej i które grupy zawodowe obejmie ten finansowy bonus.
- Kto skorzysta z dodatkowego wynagrodzenia rocznego w 2025 roku?
- Ile dokładnie wyniesie dodatkowa wypłata i jak ją obliczyć?
- Jakie warunki trzeba spełnić, aby dostać bonus?
- Kiedy i z jakich środków wypłacane będą te wynagrodzenia?
- Kto został wykluczony z podwyżek i dlaczego?
Kto skorzysta z dodatkowego wynagrodzenia rocznego w 2025 roku?
Z dodatkowego wynagrodzenia rocznego w 2025 roku skorzystają osoby zatrudnione w strukturach budżetowych, które spełnią określone w ustawie warunki formalne. Przepisy nie pozostawiają w tym zakresie miejsca na dowolność – świadczenie to przysługuje wyłącznie pracownikom zatrudnionym w jednostkach wymienionych w art. 1 ustawy, finansowanych ze środków publicznych, i posiadających status jednostek sfery budżetowej w rozumieniu przepisów o finansach publicznych.
Do grona uprawnionych należą m.in. pracownicy:
państwowych jednostek budżetowych , dla których środki na wynagrodzenia są ustalane w ramach ustawy budżetowej (np. urzędy ministerialne, urzędy wojewódzkie, inspekcje, urzędy centralne),
samorządowych jednostek budżetowych oraz samorządowych zakładów budżetowych , działających w oparciu o ustawę o finansach publicznych (np. urzędy gmin, powiatów, urzędy marszałkowskie, miejskie ośrodki pomocy społecznej, jednostki oświatowe),
urzędów organów władzy publicznej, kontroli, ochrony prawa, sądów i trybunałów – zgodnie z zakresem określonym w art. 139 ust. 2 ustawy o finansach publicznych,
biur poselskich, senatorskich oraz klubów, kół i zespołów parlamentarnych , których działalność jest finansowana ze środków publicznych.
W praktyce oznacza to, że beneficjentami będą osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę w instytucjach centralnych i lokalnych administracji publicznej, w tym także nauczyciele zatrudnieni w publicznych szkołach i placówkach oświatowych. Dotyczy to również pracowników instytucji kultury prowadzonych przez samorządy, jeżeli działają one jako jednostki budżetowe, nie zaś jako instytucje samodzielne pod względem finansowym (np. instytucje kultury z osobowością prawną mogą być wyłączone).
Ile dokładnie wyniesie dodatkowa wypłata i jak ją obliczyć?
Wysokość dodatkowego wynagrodzenia rocznego dla pracowników sfery budżetowej w 2025 roku została określona w sposób precyzyjny i jednolity – niezależnie od stanowiska czy stopnia zaszeregowania. Ustawodawca przewidział jasny mechanizm, który pozwala dokładnie wyliczyć kwotę świadczenia przysługującą danej osobie. Nie ma tu miejsca na uznaniowość – liczą się twarde liczby.
Podstawowa zasada jest taka: wysokość dodatkowego wynagrodzenia rocznego wynosi 8,5% sumy wynagrodzenia za pracę otrzymanego w danym roku kalendarzowym. Do tej podstawy wliczają się wszystkie składniki wynagrodzenia, które są brane pod uwagę przy obliczaniu ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy – a więc zarówno wynagrodzenie zasadnicze, dodatki stażowe, funkcyjne, za pracę w godzinach nadliczbowych, jak i inne świadczenia wynikające ze stosunku pracy. Uwzględnia się także wynagrodzenie za urlopy wypoczynkowe oraz okres pozostawania bez pracy w przypadku przywrócenia pracownika do pracy.
“Trzynastka” dla zatrudnionego przez 12 miesięcy
Załóżmy, że pracownik urzędu miasta osiągnął w 2024 roku przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto na poziomie 6 200 zł , co daje roczny dochód brutto w wysokości 74 400 zł. Obliczenie dodatkowego wynagrodzenia wygląda następująco:
74 400 zł × 8,5% = 6 324 zł brutto
Tyle wyniesie świadczenie w pełnej wysokości, przysługujące pracownikowi, który przepracował u jednego pracodawcy pełny rok kalendarzowy.
W przypadku osób, które nie przepracowały całego roku, ale były zatrudnione przez co najmniej 6 miesięcy , ustawa przewiduje wypłatę proporcjonalną. Wyliczenia są wówczas bardziej szczegółowe – stosuje się proporcję czasu przepracowanego do pełnego roku i taką samą proporcję stosuje się do rocznego wynagrodzenia. Następnie od tej kwoty liczy się 8,5%.
“Trzynastka” dla zatrudnienia przez 8 miesięcy
Pracownik zatrudniony przez 8 miesięcy (czyli ⅔ roku) zarobił w tym czasie 48 000 zł. Wysokość dodatkowego wynagrodzenia wynosi:
48 000 zł × 8,5% = 4 080 zł brutto
Podstawą obliczeń jest więc realnie osiągnięty dochód w danym okresie, nie hipotetyczne wynagrodzenie za cały rok.
Warto podkreślić, że do obliczeń nie wlicza się świadczeń niezwiązanych bezpośrednio ze stosunkiem pracy, takich jak premie uznaniowe spoza podstawy, zapomogi, świadczenia z ZFŚS czy dodatki socjalne wypłacane poza systemem wynagrodzeń. Ustawodawca zakłada maksymalną przejrzystość i jednolitość – co oznacza, że wysokość dodatku da się bardzo precyzyjnie przewidzieć.
Ustalona stawka 8,5% obowiązuje od początku istnienia ustawy, a jej stabilność sprawia, że świadczenie to funkcjonuje jak roczny bonus lojalnościowy, obliczany bez względu na inflację, wzrost minimalnego wynagrodzenia czy inne czynniki makroekonomiczne. W tym sensie “trzynastka” nie jest dodatkiem uznaniowym, ale ustawowym i przewidywalnym składnikiem całorocznego wynagrodzenia.
Jakie warunki trzeba spełnić, aby dostać bonus?
Aby otrzymać dodatkowe wynagrodzenie roczne w 2025 roku , nie wystarczy samo zatrudnienie w jednostce budżetowej. Ustawa wyraźnie określa konkretne warunki , które muszą być spełnione, aby pracownik nabył prawo do tego świadczenia. Przepisy w tym zakresie nie pozostawiają miejsca na interpretację – obowiązuje sztywny katalog kryteriów formalnych oraz wyjątków.
Podstawowy warunek: przepracowanie pełnego roku
Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy, pełna wypłata przysługuje tylko tym pracownikom, którzy przepracowali u danego pracodawcy cały rok kalendarzowy. To oznacza zatrudnienie od 1 stycznia do 31 grudnia danego roku, bez przerw i przy zachowaniu ciągłości stosunku pracy.
Wariant proporcjonalny: minimum 6 miesięcy zatrudnienia
Jeżeli pracownik nie przepracował pełnego roku , ale był zatrudniony co najmniej przez 6 miesięcy , ma prawo do proporcjonalnej części dodatkowego wynagrodzenia rocznego. Okres ten musi być nieprzerwany i dotyczyć jednego pracodawcy, chyba że mają zastosowanie szczególne wyjątki.
Wyjątki od wymogu 6 miesięcy
Ustawodawca przewidział sytuacje, w których prawo do bonusu przysługuje nawet przy zatrudnieniu krótszym niż 6 miesięcy. Dotyczy to m.in.:
nauczycieli i nauczycieli akademickich zatrudnionych zgodnie z organizacją roku szkolnego lub akademickiego,
pracowników sezonowych zatrudnionych na minimum 3 miesiące,
osób powołanych do czynnej służby wojskowej lub służby zastępczej,
pracowników odchodzących na emeryturę, rentę, świadczenie rehabilitacyjne ,
osób przenoszonych służbowo lub zatrudnianych w wyniku likwidacji poprzedniego zakładu pracy,
pracowników korzystających z urlopów związanych z rodzicielstwem : macierzyńskiego, ojcowskiego, wychowawczego, na warunkach urlopu macierzyńskiego czy rodzicielskiego,
nauczycieli i nauczycieli akademickich przebywających na urlopach naukowych lub zdrowotnych,
przypadków, gdy stosunek pracy wygasł w związku ze śmiercią pracownika.
Dodatkowe ograniczenia – kiedy świadczenie nie przysługuje
Ustawa zawiera również katalog przesłanek, które definitywnie pozbawiają pracownika prawa do bonusu. Są to między innymi:
nieusprawiedliwiona nieobecność w pracy dłuższa niż 2 dni,
stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości ,
otrzymanie kary dyscyplinarnej w postaci wydalenia z pracy lub służby ,
rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z winy pracownika (czyli tzw. zwolnienie dyscyplinarne).
Spełnienie powyższych warunków jest obligatoryjne – nie przewiduje się możliwości odstępstwa ani negocjacji. Co więcej, prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego jest niezależne od ocen pracowniczych, premii czy dodatków. Liczy się wyłącznie status zatrudnienia, okres pracy i nienaruszenie dyscypliny.
Kiedy i z jakich środków wypłacane będą te wynagrodzenia?
odatkowe wynagrodzenie roczne dla pracowników jednostek sfery budżetowej , potocznie zwane „trzynastką”, wypłacane jest w ściśle określonym terminie i z konkretnie przypisanych źródeł finansowania. Nie jest to uznaniowy dodatek, który zależy od sytuacji finansowej jednostki – jego finansowanie i wypłata są obowiązkowe, a mechanizm ich realizacji uregulowano ustawowo.
Termin wypłaty
Zgodnie z art. 5 ustawy, dodatkowe wynagrodzenie roczne powinno zostać wypłacone nie później niż do końca pierwszego kwartału roku kalendarzowego następującego po roku, za który przysługuje świadczenie. W praktyce oznacza to, że „trzynastka” za 2024 rok musi być przekazana pracownikowi najpóźniej do 31 marca 2025 r.. W wielu jednostkach wypłaty realizowane są już w lutym, jednak ostateczny termin ma charakter sztywny i nieprzekraczalny.
Wyjątek przewidziano dla sytuacji, gdy dochodzi do rozwiązania stosunku pracy w związku z likwidacją pracodawcy. W takim przypadku pracownik powinien otrzymać należną „trzynastkę” w dniu ustania stosunku pracy , a nie w terminie ogólnym. Ustawodawca zadbał w ten sposób o zabezpieczenie praw pracowniczych nawet w sytuacjach organizacyjnego wygaszenia miejsca pracy.
Źródła finansowania
Dodatkowe wynagrodzenie roczne wypłacane jest z wyodrębnionych na ten cel środków na wynagrodzenia , co oznacza, że instytucje publiczne zobowiązane są do wcześniejszego zaplanowania i zabezpieczenia odpowiednich funduszy w swoich budżetach. Nie jest możliwe sfinansowanie „trzynastek” z nadwyżek czy oszczędności – środki muszą być przewidziane jako osobna pozycja w planie finansowym jednostki.
Dla jednostek państwowych , środki te pochodzą z budżetu państwa w ramach ustawy budżetowej. Dla jednostek samorządowych , zabezpieczenie finansowania spoczywa na samorządach – odpowiednie środki powinny być ujęte w uchwale budżetowej gminy, powiatu czy województwa.
Mechanizm ten wzmacnia transparentność finansów publicznych i eliminuje ryzyko przypadkowego pominięcia wypłaty. Zgodnie z ustawą, świadczenie ma charakter obligatoryjny – nieprzewidzenie go w budżecie jednostki nie zwalnia z obowiązku jego wypłaty. Jeśli środki nie zostały zaplanowane, jednostka musi znaleźć rozwiązanie w ramach korekt budżetowych, co w praktyce oznacza konieczność przesunięć lub zmniejszenia innych wydatków bieżących.
Kto został wykluczony z podwyżek i dlaczego?
Zgodnie z art. 1 ust. 3 ustawy, przepisy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym nie mają zastosowania do :
Osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe , których wynagrodzenie reguluje odrębna ustawa z 1981 r. (Dz.U. z 2023 r. poz. 624). Dotyczy to m.in. prezydenta, premiera, ministrów, posłów, senatorów, wojewodów czy członków niektórych organów centralnych. Wynagrodzenia tych osób mają charakter zryczałtowany, a system świadczeń dodatkowych nie obejmuje ich “trzynastką”.
Funkcjonariuszy służb mundurowych , takich jak:
Policja
Straż Graniczna
Państwowa Straż Pożarna
Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego
Agencja Wywiadu
Służba Kontrwywiadu Wojskowego
Służba Wywiadu Wojskowego
Centralne Biuro Antykorupcyjne
Straż Marszałkowska
Służba Celno-Skarbowa
Służba Więzienna
Służba Ochrony Państwa
Żołnierzy zawodowych – zarówno w czynnej służbie wojskowej, jak i rezerwie, których system wynagrodzeń również opiera się na odrębnych ustawach i regulaminach służby.
Powód wykluczenia – odmienne systemy wynagradzania
Podstawową przyczyną wykluczenia tych grup jest fakt, że ich wynagrodzenia oraz system gratyfikacji są regulowane przez inne przepisy prawne , najczęściej bardziej złożone, zawierające już osobne mechanizmy premiowe, dodatki motywacyjne, dodatki stażowe, mundurowe, służbowe lub funkcyjne. Ustawodawca uznał, że w przypadku tych zawodów obowiązują odrębne standardy służby i odpowiedzialności , które wymagają własnych zasad finansowania, niezależnych od systemu obowiązującego w administracji cywilnej.
Warto też zauważyć, że np. w służbach mundurowych funkcjonują często specjalne nagrody roczne, dodatki za dyspozycyjność czy nagrody uznaniowe , które mają zbliżony charakter do „trzynastki”, choć formalnie nią nie są.
Z wyłączeń ustawowych w 2025 roku nie skorzystają osoby pełniące funkcje polityczne, żołnierze oraz funkcjonariusze służb specjalnych i mundurowych , a także pracownicy, którzy dopuścili się poważnych naruszeń obowiązków pracowniczych. Ustawa zachowuje w tym zakresie pełną spójność z zasadą, że „trzynastka” ma być nie tylko dodatkiem za sam fakt zatrudnienia, ale też formą uznania za stabilną, lojalną i odpowiedzialną pracę na rzecz państwa.
Autor: Kacper Smoliński