Zespół cieśni nadgarstka zaczyna się niewinnie – od lekkiego mrowienia w palcach, czasem nasilającego się bólu w nadgarstku. Problem w tym, że jeśli zignorujesz te sygnały, stan może się pogorszyć, prowadząc do trwałych uszkodzeń nerwu. Kluczem do skutecznego leczenia jest szybka diagnoza i właściwa terapia. W Nowa Ortopedia w Krakowie specjaliści pomogą ci nie tylko rozpoznać tę dolegliwość, ale także dopasują leczenie, które pomoże przywrócić pełną sprawność dłoni.
Jak wygląda diagnostyka zespołu cieśni nadgarstka
Diagnostyka zespołu cieśni nadgarstka opiera się na wywiadzie medycznym oraz badaniach fizykalnych i dodatkowych, które mają na celu potwierdzenie ucisku nerwu pośrodkowego. Lekarz rozpoczyna od szczegółowego wywiadu, w którym pyta o objawy, ich nasilenie, czas trwania oraz czynniki, które mogą je nasilać, jak np. długotrwałe wykonywanie powtarzających się ruchów ręką. Ważne są też pytania dotyczące historii chorób przewlekłych, takich jak cukrzyca czy reumatoidalne zapalenie stawów, które mogą zwiększać ryzyko rozwoju cieśni nadgarstka.
Następnie przeprowadza się badanie fizykalne, które obejmuje testy, takie jak test Phalena i test Tinela. Test Phalena polega na zgięciu nadgarstka do przodu na około minutę – pojawienie się bólu, drętwienia lub mrowienia w palcach świadczy o ucisku nerwu. Test Tinela polega na delikatnym opukiwaniu nadgarstka w okolicy przebiegu nerwu pośrodkowego – w przypadku zespołu cieśni pacjent odczuwa charakterystyczne mrowienie lub ból.
W razie wątpliwości, lekarz może zlecić badania dodatkowe. Najczęściej stosowane to elektromiografia (EMG) oraz badanie przewodnictwa nerwowego. EMG pozwala ocenić funkcjonowanie mięśni i nerwów, a badanie przewodnictwa nerwowego mierzy, jak szybko impulsy elektryczne przemieszczają się wzdłuż nerwu pośrodkowego. Wolniejsze przewodnictwo sugeruje ucisk i uszkodzenie nerwu.
W niektórych przypadkach pomocne może być wykonanie badania ultrasonograficznego (USG) lub rezonansu magnetycznego (MRI), które mogą wykazać zmiany strukturalne w obrębie kanału nadgarstka, takie jak pogrubienie ścięgien czy obrzęk tkanek. Takie obrazowanie jest przydatne zwłaszcza wtedy, gdy podejrzewa się inne schorzenia lub urazy mogące powodować podobne objawy.
Kto jest najbardziej narażony na zespół cieśni nadgarstka
Na zespół cieśni nadgarstka szczególnie narażone są osoby, które wykonują pracę wymagającą powtarzających się ruchów nadgarstka. Do tej grupy należą pracownicy biurowi, informatycy, muzycy, mechanicy, a także osoby pracujące w produkcji, które wykonują wielokrotne ruchy manualne. Ciągłe zginanie, prostowanie i naprężanie nadgarstka zwiększa ryzyko przeciążenia i ucisku nerwu pośrodkowego.
Kobiety są bardziej narażone na rozwój tego schorzenia niż mężczyźni, co może wynikać z różnic anatomicznych – kobiety często mają węższy kanał nadgarstka. Ponadto zmiany hormonalne związane z ciążą, menopauzą czy stosowaniem hormonalnych środków antykoncepcyjnych mogą prowadzić do zatrzymywania wody w organizmie i obrzęku tkanek, co sprzyja uciskowi na nerw.
Choroby przewlekłe, takie jak cukrzyca, reumatoidalne zapalenie stawów, choroby tarczycy (szczególnie niedoczynność) oraz otyłość, również zwiększają ryzyko zespołu cieśni nadgarstka. U pacjentów z cukrzycą dochodzi do uszkodzenia nerwów i naczyń krwionośnych, co może nasilać problemy z przewodnictwem nerwowym. Również osoby cierpiące na otyłość mają większą tendencję do rozwoju tego schorzenia, ponieważ nadmierna masa ciała zwiększa nacisk na struktury nadgarstka.
Dodatkowo, osoby po urazach nadgarstka, takich jak złamania, zwichnięcia czy przebyte operacje, mogą być bardziej narażone na rozwój cieśni nadgarstka z powodu zmian anatomicznych w kanale nadgarstka, które powodują ucisk na nerw pośrodkowy.
Ćwiczenia na cieśń nadgarstka, które możesz wykonywać w domu
Ćwiczenia na zespół cieśni nadgarstka mogą pomóc w złagodzeniu objawów, poprawie ruchomości i zmniejszeniu ucisku na nerw pośrodkowy. Ważne jest, aby wykonywać je regularnie, a przy nasilonych objawach skonsultować się z lekarzem lub fizjoterapeutą, który pomoże dobrać odpowiednie zestawy ćwiczeń.
-
Rozciąganie nadgarstka: Wyciągnij przed siebie rękę, dłonią skierowaną w dół. Drugą ręką delikatnie pociągnij palce w stronę ciała, tak aby poczuć rozciąganie w nadgarstku. Przytrzymaj przez 15-30 sekund, a następnie rozluźnij. Powtórz to samo na drugą rękę.
-
Ćwiczenie z piłką: Użyj miękkiej piłeczki, np. piłki antystresowej. Ściskaj ją mocno w dłoni przez kilka sekund, a potem rozluźnij. To ćwiczenie wzmacnia mięśnie dłoni i poprawia krążenie w nadgarstku. Wykonuj je kilkanaście razy dziennie.
-
Zginanie i prostowanie palców: Zegnij palce jednej ręki tak, aby dotknęły podstawy dłoni, tworząc pięść. Następnie powoli je wyprostuj. Powtórz to ćwiczenie 10 razy dla każdej ręki. To proste ćwiczenie pomaga poprawić elastyczność palców i nadgarstków.
-
Przeciwdziałanie cieśni z użyciem oporu: Weź elastyczną taśmę i owiń ją wokół palców jednej ręki. Rozciągaj taśmę, rozkładając palce na boki, a następnie wróć do pozycji wyjściowej. To ćwiczenie wzmacnia mięśnie nadgarstka i dłoni, co może pomóc w redukcji ucisku na nerw.
-
Rotacja nadgarstka: Unieś przed siebie rękę i zegnij łokieć pod kątem prostym. Zaciśnij dłoń w pięść, a następnie wykonuj powolne kręcenie nadgarstkiem w obie strony przez 30 sekund. Ćwiczenie to zwiększa ruchomość i pomaga rozluźnić spięte mięśnie.
Regularne wykonywanie tych ćwiczeń może pomóc złagodzić objawy cieśni nadgarstka, poprawić elastyczność i wzmocnić mięśnie wokół nadgarstka. Jeśli jednak objawy nie ustępują, warto skonsultować się z lekarzem, aby rozważyć inne metody leczenia.
